Współczesne dziecko w świecie modlitwy
Wielu psychologów, pedagogów i katechetyków alarmuje, iż efektywność nauczania i wychowania w szkole, i rodzinie z roku na rok spada. Coraz częściej słychać słowa krytyki wobec wychowawców, nauczycieli oraz samych rodziców, że nie potrafią przeciwdziałać fali demoralizacji i konsumpcyjnego stylu życia młodego pokolenia. Wydaje się, iż proces wychowawczy dzieci w średnim wieku stanowi preludium do przeciwdziałania niepowodzeniom pedagogicznym w późniejszym wieku. Należy więc zwrócić większą uwagę na kompetentne wprowadzenie przedszkolaków w świat, który będą za kilka lat aktywnie tworzyć.
Wychowanie modlitewne jest jednym ze sposobów tłumaczenia i wyjaśniania rzeczywistości otaczającej dziecko, a jednocześnie bardzo ważnym procesem wychowawczym. Na zakończenie zatem tych rozważań trzeba sformułować postulaty, bez których nie można zrealizować pedagogicznych celów dotyczących modlitwy.
• Należy zachęcać rodziców do wspólnej modlitwy z dziećmi; jest ona bowiem symbolem łączności między członkami rodziny i daje poczucie bezpieczeństwa.
• Istnieje wielka potrzeba organizowania w parafiach coniedzielnych Mszy św. dostosowanych do wieku dziecięcego. Jest to naturalne środowisko kształtowania postawy modlitewnej.
W Liście do młodych Jan Paweł II pisał, iż każdy powinien "(...) odczytać siebie, swoje człowieczeństwo, równocześnie jako własny świat wewnętrzny i jako swoisty obszar bytowania z drugimi i dla drugich" . To odczytywanie siebie zaczyna się już w dzieciństwie, a my dorośli mamy obowiązek pomóc im w tym niełatwym zadaniu.
BIBLIOGRAFIA:
-
Dyrektorium katechetyczne Kościoła Katolickiego w Polsce, Kraków 2001.
-
Walesa Cz., Religijność dzieci przedszkolnych, "Życie i Myśl" 10/1980.
-
Biesinger A., Jak rozmawiać z dzieckiem o Bogu, Kraków 1998.
-
DWR= Deklaracja o wolności religijnej „Dignitatis Humanie".
-
Geiger H., Donat H., Co wyrośnie z naszych dzieci, Warszawa 1979.
-
Gaudium et Spes
-
CT=Adhortacja apostolska Jana Pawła II o katechizacji w naszych czasach "Catechesi tradendae".
-
KKK="Katechizm Kościoła Katolickiego", Pallottinum 2002.
-
Walesa Cz., Rozwój religijności małego dziecka, "Życie i Myśl" 1978.
-
Marek Z., Wychowywać do wiary. Zagadnienia wychowania religijnego dziecka w wieku przedszkolnym, Kraków 1996.
-
Gloton R., Clero C., Twórcza aktywność dziecka, Warszawa 1985.
-
Jakubik K., Wychowanie małego dziecka do modlitwy, w: (red.) W. Kubik, Jezus Chrystus z nami, Warszawa 1984.
-
Hanemann G., Wychowanie religijne, Warszawa 1988.
-
Wójcik W., O wychowaniu dzieci i młodzieży, Pelplin 1993.
-
Kielar-Turska M., Średnie dzieciństwo. Wiek przedszkolny, w: (red.) B. Harwas-Napierała, J. Trempała, Psychologia rozwoju człowieka, Warszawa 2000, t. 2.
-
Poręba P., Rodzina chrześcijańska "małym kościołem", w: (red.) F. Adamski, Wychowanie w rodzinie chrześcijańskiej, Kraków 1984.
-
Walesa Cz., Religijność dzieci przedszkolnych, "Życie i Myśl" 10/1980.
-
Makselon J., Psychologia dla teologów, Kraków 1995.
-
Kubik W., Zarys dydaktyki katechetycznej, Kraków 1990.
-
Przetacznik-Gierowska M., Zmiany rozwojowe aktywności i działalności jednostki, w: (red.) B. Harwas-Napierała, J. Trempała Psychologia rozwoju człowieka, Warszawa 2000, t. 1.
-
Szpet J., Dydaktyka katechezy, Poznań 1999.
-
von Schoenebeck H., Antypedagogika - konkurencyjna radość życia, w: (red.) B. Śliwerski, Pedagogika alternatywna, Warszawa 2000.
-
Tarnowski J., Jak wychowywać, Warszawa 1993.
-
Jan Paweł II, List do młodych.
1 Dyrektorium katechetyczne Kościoła Katolickiego w Polsce, Kraków 2001, nr 7.
2 Tamże.
3 Walesa, Religijność dzieci przedszkolnych, "Życie i Myśl" 10/1980, s. 69-77.
4 A. Biesinger, Jak rozmawiać z dzieckiem o Bogu?, Kraków 1998, s. 21.
5 Tamże, s. 22.
6 Tamże, s. 25-26.
7 Tamże, s. 27-28.
8 Tamże, 35-36.
9 DWR 3.
10 H. Geiger, H. Donat, Co wyrośnie z naszych dzieci, Warszawa 1979, s. 64.
11 Gaudium et Spes, nr 48.
12 CT 36.
13 KKK 2685.
14 Cz. Walesa, Rozwój religijności małego dziecka, "Życie i Myśl" 1978, s. 47-48.
15 Z. Marek, Wychowywać do wiary. Zagadnienia wychowania religijnego dziecka w wieku przedszkolnym, Kraków 1996, s. 83.
16 R. Gloton, C. Clero, Twórcza aktywność dziecka, Warszawa 1985, s. 62.
17 K. Jakóbik, Wychowanie małego dziecka do modlitwy, w: (red.) W. Kubik, Jezus Chrystus z nami, Warszawa 1984, t. 2, s. 144.
18 G. Hanemann, Wychowanie religijne, Warszawa 19888, s. 150.
19 E. Wójcik, O wychowaniu dzieci i młodzieży, Pelplin 1993, s. 58.
20 K. Jakóbik, Wychowanie..., dz. cyt., s. 146.
21 Tamże, s. 147.
22 H. Geiger, H. Donat, Co wyrośnie..., dz. cyt., s. 71.
23 M. Kielar-Turska, Średnie dzieciństwo. Wiek przedszkolny, w: (red.) B. Harwas-Napierała, J. Trempała, Psychologia rozwoju człowieka, Warszawa 2000, t. 2, s. 121.
24 P. Poręba, Rodzina chrześcijańska "małym kościołem", w: (red.) F. Adamski, Wychowanie w rodzinie chrześcijańskiej, Kraków 1984, s. 190.
25 Cz. Walesa, Religijność dzieci przedszkolnych, "Życie i Myśl" 10/1980, s. 70.
26 J. Makselon, Psychologia dla teologów, Kraków 1995, s. 289.
27 Cz. Walesa, Religijność..., dz. cyt., s. 68.
28 W. Kubik, Zarys dydaktyki katechetycznej, Kraków 1990, s. 128.
29 M. Kielar-Turska, Średnie...., dz. cyt., s. 119.
30 Z. Marek, Wychowywać..., dz. cyt., s. 88.
31 M. Kielar-Turska, Średnie..., dz. cyt., s. 122.
32 M. Przetacznik-Gierowska, Zmiany rozwojowe aktywności i działalności jednostki, w: (red.) B. Harwas-Napierała, J. Trempała Psychologia rozwoju człowieka, Warszawa 2000, t. 1, s. 159.
33 Tamże.
34 M. Kielar-Turska, Średnie..., dz. cyt., s. 118.
35 Tamże, s. 120.
36 J. Szpet, Dydaktyka katechezy, Poznań 1999, s. 322.
37 Z. Marek, Wychowywać..., dz. cyt., s. 58.
38 Tamże, s. 59.
39 M. Kielar-Turska, Średnie..., dz. cyt., s. 115.
40 KKK 2742.
41 H. von Schoenebeck, Antypedagogika - konkurencyjna radość życia, w: (red.) B. Śliwerski, Pedagogika alternatywna, Warszawa 2000, s. 138.
42 Tamże, s. 139.
43 Tamże.
44 J. Tarnowski, Jak wychowywać, Warszawa 1993, s. 66.
Zobacz także
- Do jakiego stopnia, oraz jakie elementy teorii ewolucji może zaakceptować zwolennik kreacjonizmu? (na podstawie artykułu „Kościół wobec ewolucji", stanowiska Rady Naukowej Konferencji Episkopatu Polski)
- „Chrześcijańskie misterium kultu" - recenzja książki Odo Casla
- Apokryf „Żywot św. Jana Chrzciciela"
- Objawienia Maryjne
- Chrystologia wg św. Jana